Örümcekler ile matematiğin ne ilgisi var demeyin!

Örümcekler ile matematiğin ne ilgisi var demeyin!

  Dünya üzerinde bilinen 40.000 e yakın türü bulunan bu hayvanların genel özellikleri, milyonlarca yıldan beri var oldukları (380 milyon yıl), 8 bacaklı olmaları, 6 veya 8 gözlü olmaları ve hepsinin etçil olmasıdır. Hemen hemen dünyanın her yerinde yaşarlar. Kimileri avını yakalamak için ağ örerken, kimileri ise avını üzerine atlayıp etkisiz hale getirir. Besin kaynakları genellikle böcekler olduğundan faydalı oldukları söylenir. Ancak bazıları (büyüklüğü 35 cm yi bulan örümcekler vardır) kuş kurbağa fare gibi daha iri canlıları da yakalayıp yiyebilir. Yeme şekilleri, genellikle avını etkisiz hale getirmek için zehirleyip felç ettikten sonra avının vücuduna enjekte ettiği eritici enzimler ile dokularını eritip emme biçimindedir.

Örümceklerin 7 farklı türde ağ lifi (ipeği) ürettikleri bilinmektedir. Ağı çeşitli amaçlarla üretirler, avlanmak, yumurtalarını sarmak, tehlikelerden kaçmak, dış etkenlerden korunmak vb.

Gelelim örümcek ağının matematiksel bir yanına. Bazı örümceklerin ürettikleri ağ dokuması doğada karşılaşabileceğiniz en güzel Arşimet spirali örneğidir.

Arşimet spirali, iki boyutlu düzlemde, orijinden çıkan ve sabit açısal hızla dönmekte olan bir doğru üzerinde, sabit hızla dışarıya doğru ilerleyen bir noktanın izleyeceği eğridir. İsmini, M.Ö. 3. yüzyılda yaşamış ve Spiraller Üzerine adlı kitabında bu eğrileri incelemiş olan Yunan matematikçi Arşimet'ten alır. Bu spirali Arşimet keşfettiği için Arşimet spirali olarak bilinir. Örümceğin, merkezden başlayarak eşit uzaklık ve sürekli bir çizgi ile ördüğü ağ, bu spirale iyi bir örnektir.  

Bu arada; bilim insanları örümcek ağları üzerine, yıllardır büyük paralar harcayarak araştırmalar yapmaktadır. Çünkü bazı ağ türleri inanılmaz bir esnekliğe ve dayanıklılığa sahip. Örnek vermek gerekirse örümcek ipeği aynı kalınlıktaki çelik telden daha sağlam ve esnektir. İşte bu özelliklerinden dolayı sanayide, sağlıkta (yapay deri vb uygulamalar için), tekstilde (daha sağlam kumaş türleri elde etmek için),  balistik olarak (zırh üretiminde kullanılabilmesi için), çok iyi bir ısı iletkeni olduğundan bilgisayarların soğutulmasında ve daha hayal gücümüzü zorlayan bir çok alanda kullanılabilmesi için araştırılmaktadır.

Bu yazı site yazarı tarafından derlenmiştir. Alıntı yapılacaksa kaynak belirtilmesi rica olunur.